پیچ های آلن
پیچ های آلن برای کارهایی طراحی شده اند که در آنها فضای کافی برای بکار بردن انواع دیگر پیچها اتصالات رزوه ای ،و کرپی های موجود نمیباشد. بعلت استوانه ای شکل بودن سر پیچ و همچنین آچار خور بودن قسمت داخلی سر پیچ میتوان آنها را بجای پیچهایی که بخاطر آچارخور بودن قسمت خارجی سر پیچ بکار گرفتنشان غیر ممکن است بکار برد در طراحیهای اولیه در محدوده ابعادی مختلف هیچ گونه رابطه مشخصی مابین قطر اسمی میله ،پیچ قطر سر پیچ و اندازه حفره موجود در سر پیچ وجود نداشت.
در سال 1960 سازمان استانداردها روابط مشخصی را در محدوده های ابعادی مختلف منتشر ساخت bolt هایی که با استفاده از این استانداردها تولید میگردند به عنوان پیچ های آلن سری 1960 معروف میباشند. طراحی های قدیمی پیچ های آلن که در سال 1936 بوجود آمدند زیاد تولید نشدند. نامگذاری پیچ های سری 1936 و 1960 ” گاهاً باعث ایجاد اشتباهاتی میشد. زیرا که نام این سری ها که با اعداد بیان میشوند در برخی مواقع با نام مواد بکار گرفته شده در بست ها که آنها نیز با اعداد نامگذاری میشوند اشتباه گرفته میشد.
انواع bolt آلن و اتصالات رزوه ای
در حالیکه این نامگذاری ها تنها مربوط به تاریخ پذیرش این نوع طراحی ها بعنوان استانداردی برای این پیچ ها بوده و در رابطه با خواص مکانیکی پیچ ها چیزی را بیان نمی کنند.
استاندارد 898 ISO از سری استانداردهای سازمان بین الملی استانداردسازی شامل دسته بندی ویژگی های مربوط به پیچ های آلن میباشد که از این نظر مشابه استاندارد SAE J429 از سری استانداردهای جامعه مهندسین خودرو میباشد دسته بندی این ویژگی ها از لحاظ تفاوت در جنس مواد و اختلاف در میزان استحکام پیچ ها انجام شده است. برای پیچ های آلن دو دسته 10.9 و 12.9 بیشتر مشابه هم میباشند اعداد بکار رفته در نامگذاری دسته بندی ویژگی های این پیچها بیانگر استحکام کشش نهایی اسمی و درصد استحکام تسلیم اسمی پیچ مربوطه می.باشد.
بطور مثال یک بست با دسته 10.9 دارای استحکام نهایی اسمی 1000Mpa و درصد استحکام تسلیم برابر 90 درصد میباشد.
با توجه به استحکام دسته 10.9 میبایست جنس ماده مورد استفاده دربست لوله از فولادهای کربنی غیر آلیاژی باشد.
استاندارد ASTM A574M از سری استانداردهای کشور آمریکا میباشد که برای پیچهای آلن بکار میرود این استاندارد یک سطح استحکام مشخصی را برای تمامی پیچهای آلن بکار میبرد که سطح این استحکام مشابه با استحکام مربوط به دسته 12.9 از استانداردهای ISO بوده و برای پیچهای آلن با واحد اینچ نیز بکار گرفته می.شود همانطور که گفته شد استاندارد کشور آمریکا تنها یک سطح استحکام را برای تمامی پیچهای آلن مشخص می سازد از آنجائیکه پیچهای آلن ساخته شده در دنیا از استانداردهای متعددی پیروی میکنند بیشتر آنها از استاندارد ASTM A574M تبعیت نمی نمایند.
کاربرد پیچ های آلن
بنابراین پیچهای آلن متریک ممکن است مشابه هم به نظر برسند ولی احتمالاً از دسته های 8.8 10.9 و یا 12.9 .باشند استاندارد مربوط به کشور آمریکا تمامی پیچهای آلن را به سمت استاندارد ASTM A574 سوق میدهد که مشابه با استاندارد ISO دسته 12.9 میباشد دارای استحکام کششی نهایی برابر 1770000] Mpa 1220).
پیچهای تنظیم آلن دارای سطح تکیه گاهی کمتری نسبت به پیچهای شش گوش با قطر اسمی یکسان میباشند و در هنگام استفاده از پیچهای تنظیم آلن در حالتی که پیچ مهره دار تحت تنش کششی قرار گرفته باشد. میبایست از واشر تخت سختکاری شده و سنگ زده شده استفاده کرد. در غیر اینصورت احتمال این وجود دارد که سر پیچ داخل واشر فرورفته و باعث آزاد شدن تنشهای داخلی درون پیچ شود.
پیچهای آلن شش گوش سر کوتاه این پیچها معمولاً در قطعاتی که بعلت نازک بودن بیش از حد آنها نمی توان پیچهای آلن استاندارد را بکار برد و همچنین در کارهای با لقی محدود مورد استفاده قرار میگیرند.
انواع پیچهای آلن
پیچهای آلن با سر شولدری:
bolt های شولدر دارای یک قسمت برش خورده مابین رزوه و قسمت شولدر بوده و باعث ایجاد یک انطباق بسته می شود. این پیچ ها در اغلب قالب های سنبه و ماتریس ها مثلاً جهت نگهداری ورق گیرها در محل خود بکار گرفته می شوند. همچنین میتوان از این bolt ها به عنوان یک راهنما در سوراخکاری توسط سنبه و ماتریس و فرآیندهای شکل دهی استفاده کرد دیگر کاربردهای این پیچها عبارتند از استفاده به عنوان پینهای تکیه گاهی در بازوهای ،نوسانی اتصالات و اهرمها؛ استفاده به عنوان محور در غلتکهای بادامکی و دیگر قطعات ،چرخان پاشنههای گردان و پیچهای دو سر .دنده این پیچها بخاطر استفادهشان در ورق گیرها و فنرهای سنبه و ماتریس ها پیچ های مهره دار ورق گیر نیز نامیده می شوند.
پیچ های آلن سر تخت و سر پهن:
این پیچ ها در اتصالات با کاربردهای نه چندان بحرانی نظیر محافظ های ماشینکاری لولاها در پوشها و غیره مورد استفاده قرار میگیرند. استفاده از این پیچ ها برای مواردی که در آنها استحكام بالا مورد نیاز بوده و بایستی در آنها پیچ های آلن معمولی استفاده شود توصیه نمیگردد. نوک های پیچهای تنظیم این نوکها در هر دو نوع پیچ تنظیم آلن و چهار گوش معمول میباشد.
کلاهک دار آج دار:
این نوع پیچ ها برای بکارگیری دائمی در محل های قابل دسترس بر روی چرخدنده ها ، بوشنها ،پولیها دستگیره ها و یا شفتها طراحی شده اند. این پیچ ها در برابر شل شدگی حتی در برابر ارتعاشات شدید نیز مقاوم میباشند.
کلاهک دار ساده :
این پیچها در شفت های از جنس روی آلیاژهای ریختگی حدیدهای و دیگر مواد نرم که اعمال گشتاورهای سفت کردن بالا در آنها نشدنی است بکار گرفته میشوند.
پیچ های آلن تخت :
در قطعاتی که می بایست به کرات تعویض شوند بکار گرفته می شوند. پیچ های آلن تخت باعث ایجاد آسیب دیدگی کمی بر روی سطح قطعه ای که بر روی آن قرار میگیرند میشوند. این پیچها را میتوان بر روی شفتهای سختکاری شده و همچنین به عنوان پیچهای تنظیم بکار برد. استفاده از این نوع پیچها بر روی دیواره های با ضخامت کم و توپیهای نرم ترجیح داده میشود.
پیچ های آلن بیضوی شکل:
همانند پیچهای آلن نوک تخت اتصالات رزوه ای بیضوی شکل برای کارهایی که نیاز به تنظیم های متعدد بدون ايجاد تغيير شكل بر روی قطعه باشد مورد استفاده قرار میگیرند همچنین از این پیچها در سطوح گوشه دار نیز استفاده می شود.
پیچ های آلن مخروطی:
برای اتصال دائم قطعات مورد استفاده قرار می گیرند. قابلیت نفوذ بالای این پیچها در داخل قطعه کار قدرت محوری و نگهدارندگی بالایی را بدست می دهد این bolt در پاشنه های گردان و برای کارهای تنظیمی ظریف بکار میروند
پیچ های زبانه دار / نیمه زبانه دار:
برای اتصال دائم یک قطعه به قطعه دیگر از این اتصالات استفاده میشود. اغلب بجای میخهای بی سر از این اتصالات استفاده میگردد کارکرد خوبی در برابر قطعات سختکاری شده یا لوله های توخالی دارند.