کولیس ورنیه

کولیس چیست؟ / کولیس ورنیه یا ساده

کولیس یا قُطر/عُمق‌سنج یکی از ابزارهای اندازه‌گیری به کار رفته در صنعت است. ابزاری برای انداره گیری، که فاصلهٔ بین دو طرف یک شئ را اندازه می‌گیرد.
 
از کولیس ها برای اندازه‌گیری ابعادی مانند طول، ضخامت، قطر داخلی و خارجی و عمق یک جسم استفاده می کنند . برای این منظور کولیس را بین دو نقطه مطلوب قرار می‌دهیم و دو نقطه به وسیلهٔ دو فک مشخص می‌شود. سپس کولیس را بر می‌داریم حدفاصل دو فک به وسیله یک ابزار اندازه‌گیری هم چون خط‌کش خوانده می‌شود.
از كوليس مي توان براي اندازه گيري قطرهاي داخلي، خارجي و عمق تجهيزات استفاده كرد. 

 

كوليس Caliper چیست؟

متداول ترین نوع کولیس ورنیه، معمولی و یا کولیس ساده است.
یوبولت

یوبولت چیست؟

این مدل از بست نوعی بولت دوسر رزوه می باشد که از وسط دو رزوه خم و به شکل یو حالت دهی شده است. یوبولت ها ازانواع بولت ها میباشند که به عنوان متعلقات اتصال در صنایع مختلف از آنها استفاده می شود.

کولیس ورنیه –  (Vernier caliper)

 این نوع معروفترین نوع کولیس است. مخترع این کولیس، ریاضی‌دانی به نام کولیس ورنیر بوده است. وی مقیاس ورنیر را ابداع کرد که در این نوع کولیس هم استفاده می‌شود.
 کولیس ورنیر برای اندازه‌گیری قطر داخلی یا خارجی اجسام بسیار مناسب است زیرا دهانه‌های آن به راحتی ثابت می‌مانند. بیشتر کولیس‌های ورنیر تا ۳۰ سانتی‌متر را با دقت دو صدم میلی‌متر اندازه‌گیری می‌کنند. . این کولیس‌ها قابلیت اندازه‌گیری قطر داخلی، قطر خارجی، عمق و گام را دارند.
کرپی الواتور USA

کرپی الواتور چیست ؟

این گروه گیره ها و یا بست های دو پایه و یا نوعی دیگر از انواع کرپی ها و اتصال دهنده های دو سر رزوه میباشد که کرپی الواتور نامیده می شوند. وجهت اتصال دو قطعه به یکدیگر از آنها استفاده می شود.

اصول و قواعد کار با کوليس

 
  1.  با توجه به نوع و دقت مورد نظر برای اندازه گيری لازم است کوليس مناسب با تقسيمات ميلی متری يا اينچی انتخاب نمایید.
  2. کوليس عيب و نقص نداشته، سالم بوده و عملکرد آن درست باشد.
  3. از باز کردن زياد پيچ قفل کشوی خودداری شود.
  4. با استفاده از پارچه تنظيف مخصوص، کوليس را کاملاً تميز کنيد (به ويژه سطح فک ها)
  5. کوليس را کاملاً ببنديد و از تطابق صفر ورنيه بر خط کش آن اطمينان حاصل کنيد.
  6. کوليس ورنيه را در دست راست قرار دهيد، به گونه ای که انگشتان دست راست روی پشت خط کش قرار گيرند و انگشت شست روی شستی آج دار کشوی ورنيه قرار گيرد.در اين حالت درجه بندی کوليس رو به روی شما قرار می گيرد.
  7. در صورت نياز به گرفتن فک ثابت، آن را با دست چپ بگيريد.
  8. در اندازه گيری ها سعی کنيد قطعه کار را با قسمت تخت و پهن فکين درگير نماييد.
  9. کوليس را به صورت مايل روی قطعه کار قرار دهيد تا سطح درگيری آن زياد شود و اندازه گيری به صورت دقيق تر صورت گیرد.(از قسمت چاقويی فک ها برای اندازه گيری گلويی ها و شيارهای باريک استفاده شود.)
  10. در هنگام خواندن کوليس به صورت عمودی به آن نگاه شود.
  11. در هنگام تنظيم کردن کوليس روی قطعه کار، شستی (زائده آج دار) کوليس را به مقداری فشار دهيد که انگشت شست روی آن سر بخورد.
  12. در اندازه گيری ابعاد خارجی ابتدا دهانه کوليس را بيش تر از اندازه قطعه باز نموده و پس از استقرار کوليس روی قطعه کار، فک های کوليس را به قطعه بچسبانيد و اندازه را بخوانيد.
  13. در اندازه گيری ابعاد داخلی، دهانه کوليس را کم تر از بعد مورد اندازه گيری باز کرده، شاخک های کوليس را در دهانه قطعه کار قرار داده و پس از چسباندن و ميزان کردن، اندازه را بخوانيد
  14. در هر يک از حالات قبل اندازه های داخلی و خارجی برای به دست آوردن کوچک ترين و بزرگ ترين اندازه قطعه کار، کوليس را روی اندازه مورد نياز بچرخانيد تا بزرگ ترين و کوچک ترين اندازه احتمالی قطعه را بيابيد. البته به جای چرخش کوليس می توان قطعه کار را نيز چرخانيد.
  15. مقدار نيروی وارد بر قطعه کار يک نيوتن است، که اين مقدار در حدود نيروی سُر دادن انگشت شست روی شستی پيش بينی شده روی کشوی کوليس است.
  16. چنان چه اندازه، در هنگام قرار گرفتن کوليس روی قطعه کار خوانده می شود نيازی به قفل کردن کشوی توسط پيچ قفل کننده آن نيست. ولی اگر لازم است کوليس را از کار جدا کنيد و سپس آن را بخوانيد در آن صورت لازم است قفل شود
پیچ و مهره معمولی و فولادی

کاربرد و مشخصات پیچ و مهره ها

پیچ و مهره یکی از پرکاربرد ترین و کارآمد ترین اتصالاتی می باشد که در بیشتر ماشین آلات و تجهیزات مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از پیچ و مهره یکی از عمده ترین روش های جهت اتصال میکانیکی می باشد.

مزایا و معایب استفاده از کولیس های معمولی یا ساده

کولیس های ورنیه‌ با دوام اند، در بلند مدت با دقت عمل می‌کنند، از میدان‌های مغناطیسی تأثیر نمی‌پذیرند و بسیار ضد ضربه‌اند. همچنین قرائت رقم آخر نسبتاً راحت می‌باشد. آن‌ها ممکن است هر دو مقیاس سانتی‌متر و اینچ را داشته باشند. 
 
کولیس های ورنیه نیازمند دید مناسب چشم یا عینک بزرگ‌کننده برای خواندن هستند. ممکن است در خواندن از فاصله دور و زوایای نا مناسب، آزمایشگر دچار مشکل شود. در محیط‌های تولیدی خواندن کولیس ورنیه در طول روز مستعد خطا بوده و کارگران را آزار می‌دهد.

برای اندازه گیری ضخامت ، قطر داخلی ، قطر خارجی و… قطعات صنعتی مانند : یوبولت ، کرپی الواتور ، انواع پیچ و مهره و واشر ها و . . .  از کولیس معمولی استفاده می شود.

 

مطالب مرتبط :


کرپی pick-up در تاسیسات/کاربرد تکیه گاه PICK-UP